Arsaya veya Araziye Müstakil Ev Yapmak İsteyenlerin Dikkat Etmesi Gereken 5 Şey

Hayalinizdeki evi bulamadıysanız, kendi evinizi inşa etme fikri size cazip gelebilir. Ancak yalnızca arsa sahibi olmak ve maddi imkanlara sahip olmak, kendi evinizi yapmanız için yeterli değildir. Arsa veya arazi üzerine ev yapmanın bazı önemli yasal prosedürleri ve teknik gereklilikleri vardır. Bu rehberde, hayalinizdeki evi yaparken dikkat etmeniz gereken başlıca adımları ele alıyoruz.

1. İmar Durumu ve Arazi Kullanımına Dikkat Edin

İlk olarak, arsanızın üzerine ev yapmadan önce “imar durumu” hakkında bilgi sahibi olmanız gereklidir. İmar durumu, bir arsanın ne amaçla kullanılabileceğini belirleyen bir düzenlemedir. Konut yapımına uygun bir arsa, yasal olarak ev inşa etmeye uygundur; bu durumda, belediyelerden aldığınız bilgiler doğrultusunda sürece devam edebilirsiniz. Ancak, tarla, bağ, bahçe gibi imarsız arazilerde durum farklıdır.

İmarsız araziler üzerinde ev yapabilmek, daha karmaşık prosedürlere tabidir. Eğer bir bağ, bahçe, tarla gibi imarsız bir araziye ev yapmayı düşünüyorsanız, bu durumda belirli kurallar bulunmaktadır. Örneğin:

• Tarım Arazileri: Tarla, bağ, bahçe gibi araziler, tarımsal üretim için ayrılmış toprak parçaları olarak kabul edilir. Bu tür arazilere ev yapılabilmesi için belirli şartlara uymanız gerekmektedir. Özellikle köylerde imar gerekmeyen alanlarda, tarla üzerine ev yapmak için ruhsat gerekmez; ancak yapılan yapının sağlık ve güvenlik kurallarına uygun olması şarttır. Örneğin, köylerdeki imarsız arazilerde belirli şartları karşılayarak, küçük çaplı konut yapıları inşa edebilirsiniz.
• Ruhsat Gerekliliği: Eğer tarla hayvancılık veya tarım gibi üretim amaçlarıyla kullanılıyorsa, yapı yapmadan önce ruhsat almanız zorunludur. Bu tür arazilerde yapılacak inşaatlar, tarımsal faaliyetlere zarar vermemek için özel koşullara tabidir. Bu koşullara uymak, uzun vadede yasal bir sorun yaşamamanız açısından önemlidir.

2. Teknik Şartlara Uygunluk Sağlayın

Evinizi yapmak istediğiniz arazinizde, belirli teknik şartlara uygunluk sağlamanız gerekmektedir. İşte ev yapma sürecinde dikkate almanız gereken teknik gereklilikler:

• Minimum Arsa Büyüklüğü: Konut yapımı için arazinizin en az beş dönüm (5.000 metrekare) olması gerekmektedir. Daha küçük araziler konut yapımı için uygun kabul edilmez. Bu nedenle, arsa seçerken arazinizin büyüklüğünü yerel belediyeden veya ilgili resmi kurumlardan doğrulamanız önemlidir.
• Maksimum Yapı Alanı: Arazinizin büyüklüğü ne olursa olsun, evinizin toplam alanı 250 metrekareyi geçmemelidir. Bu sınırlama, doğal çevreyle uyumlu yapılar inşa edilmesi ve alanın dengeli bir şekilde kullanılmasını sağlamak amacıyla uygulanır. Yapınızın planlamasını yaparken, bu sınıra dikkat etmeniz gerekir.
• Alan Kullanım Oranı: İnşa edilen yapı, arsanın toplam alanının %5’ini geçmemelidir. Bu kural, arazinin aşırı yapılaşmasını engelleyerek, doğal ve dengeli bir yapılaşmayı teşvik etmeyi amaçlar. Örneğin, 10.000 metrekarelik bir arazide yapı alanı 500 metrekareyi aşmamalıdır.
• Yola Cephe: Yapının en az bir tarafının yola cepheli olması ve yola en az 25 metre uzaklıkta bulunması zorunludur. Bu koşul, yapıların erişilebilirliği ve güvenliği açısından oldukça önemlidir. Yola cephesi olmayan yapıların inşası çoğu zaman mümkün değildir.
• Geri Çekilme Mesafeleri: Yapının yol bitiminden 10 metre, parsel sınırından ise en az 5 metre uzaklıkta olması gerekmektedir. Bu geri çekilme mesafeleri, komşu arsalarla aranızdaki mesafenin korunmasını sağlar ve daha güvenli bir yapılaşma süreci sunar.

3. Uzman Desteği Almayı İhmal Etmeyin

Arazinizi belirledikten sonra uzman desteği almanız, kötü sürprizlerle karşılaşmanızı önler. Bir yatırım danışmanlığı hizmeti veya hızlı risk raporu, inşaat yapmayı planladığınız arsanın taşıdığı riskler hakkında önceden bilgi sahibi olmanızı sağlar.

Örneğin, arsanın zemin yapısının depreme dayanıklılığı gibi önemli unsurları incelemek için uzman bir ekipten destek almanız, uzun vadede maddi ve zaman açısından size fayda sağlar. Uzmanlar, belediyeden veya ilgili kurumlardan topladığı verileri analiz ederek, arsanın yapılaşmaya uygun olup olmadığını tespit eder. Özellikle doğal afet riski taşıyan bölgelerde bu tür raporlar, güvenli bir inşaat süreci sağlamanın önemli bir adımıdır.

4. İnşaat Süresi İçin Gerekli Zaman Planlaması Yapın

Belediyeden ruhsat aldıktan sonra, belirli bir zaman diliminde inşaata başlamanız gerekmektedir. Ruhsatın alındığı tarihten itibaren iki yıl içinde inşaata başlanmalı ve inşaatın beş yıl içinde tamamlanması zorunludur. Bu sürelere uyulmaması durumunda ruhsat geçersiz sayılır ve işlemler baştan başlamak zorunda kalır. Bu durum hem maliyet hem de zaman açısından önemli kayıplara yol açabilir.

İnşaat sürecinde sıkı bir zaman planlaması yaparak, olası gecikmelere karşı hazırlıklı olmanız, bu süreci sorunsuz bir şekilde yönetmenize yardımcı olur. Eğer inşaatı belirtilen süre içinde tamamlayamazsanız, ruhsat yenileme işlemleri ve ek maliyetler gündeme gelebilir.

5. İskan İzni Alarak Yapınızı Resmileştirin

Son olarak, inşaat tamamlandıktan sonra yapılması gereken işlemlerden biri iskan izni almaktır. Evinizin yasal olarak kullanılabilmesi ve resmileşmesi için iskan iznine sahip olmanız gerekir. İskan izni, belediyenin inşaatın ruhsata uygun olup olmadığını denetlemesi sonucu verilen bir belgedir. Bu belge, aynı zamanda inşaatın sağlık ve güvenlik standartlarına uygunluğunu da garanti eder.

İskan izni aldıktan sonra, kat mülkiyeti tapusunu da alarak mülkünüzü resmi kayıtlara geçirebilirsiniz. Kat mülkiyeti tapusu, mülkiyet haklarınızı korur ve yapınız üzerinde hukuki hak sahibi olduğunuzu belgeleyen resmi bir kayıttır. Bu tapu olmadan evinizin yasal olarak kabul görmesi ve gelecekteki işlemlerinizin resmi olarak yapılabilmesi mümkün olmayabilir.

Arsa veya arazi üzerine müstakil ev yapmak pek çok avantaj sunarken, yasal prosedürler ve teknik şartlar konusunda dikkatli olmanız önemlidir. Yukarıdaki adımları izleyerek, ev yapma sürecinizi güvenli ve yasalara uygun bir şekilde yönetebilirsiniz. Unutmayın, her bölgenin kendine özgü yerel yönetmelikleri olabilir; bu nedenle sürece başlamadan önce belediyenizden veya uzman bir danışmandan bilgi alarak, tüm gerekliliklere uyum sağlamanız, uzun vadede sorunsuz bir inşaat süreci geçirmenizi sağlayacaktır.